Naši naučnici otkrili novu vrstu insekta i nazvali je po Ivani Španović: Evo šta je zajedničko slavnoj atletičarki i ovoj neobičnoj bubi nađenoj u pećini!
Naši entomolozi otkrili novu vrstu insekta i nazvali je po Ivani Španović. Pronađena je i opisana kao nova za nauku pećinska vrsta insekta, koja je nazvana "Remyella spanovicae" u čast Ivane Španović, najbolje srpske atletičarke svih vremena i jedne od najboljih skakačica udalj.
Vrsta je pronađena u Pećini na vrelu Đerekarske reke, koja je smeštena u selu Đerekare u okolini Tutina, na Pešterskoj visoravni, blizu granice sa Crnom Gorom.
Naučni rad sa spomenutim otkrićem i opisom nove vrste objavljen je u renomiranom međunarodnom biološkom naučnom časopisu European Journal of Taxonomy.
Navedeni rad je zajednički poduhvat ekipe zoologa sa Instituta za zoologiju Univerziteta u Beogradu - Biološkog fakulteta, kojim je rukovodio prof. dr Srećko Ćurčić, a tim autora su činili i dr Maja Vrbica, dr Korana Kocić, Vukašin Gojšina, M.Sc., Sofija Vranić, M.Sc. i dr Nikola Vesović. Novu vrstu za nauku su opisali prof. Ćurčić, dr Vrbica i dr Vesović. Tipske primerke ove vrste su sakupili Srećko Ćurčić, Vukašin Gojšina i Nikola Vesović u junu i julu 2023. godine, a veliku pomoć na terenu im je pružio Petar Ćurčić.
"Španovićkina remijela" je retka i endemična vrsta insekta, tj. tvrdokrilca koji pripada porodici Leiodidae. Ovaj jedinstveni tvrdokrilac pripada troglobiontima - pravim kopnenim podzemnim stanovnicima. Naseljava Pećinu na vrelu Đerekarske reke i nema ga nigde više na svetu.
U pitanju je sitna (dugačka između 4 i 5 mm), potpuno slepa i depigmentisana vrsta insekta sjajne površine tela. Karakteriše se izduženim telom i izrazito dugačkim nogama i antenama, koje kod mužjaka premašuju dužinu samog tela.
Jedinke su sakupljene u zadnjem delu višeg nivoa pećine, u potpunom mraku. Ova vrsta preferira vlažne krečnjačke zidove u pećini. Hrani se tako što filtrira organsku materiju koja se nakuplja u filmu vode na površinama unutar pećine, na šta ukazuje građa njenog usnog aparata.
U pitanju je šesta poznata vrsta roda Remyella. Sve vrste ovog senzacionalnog roda naseljavaju isključivo Peštersku visoravan i usko su lokalizovane na granično područje Srbije i Crne Gore.
Smatra se da je vrsta pliocenske starosti i da je nastala pre dva do pet miliona godina. Njeni najbliži srodnici naseljavaju jugozapadnu Srbiju i severoistočnu Crnu Goru (okolina Sjenice, Tutina, Novog Pazara i Bijelog Polja) i vezani su isključivo za speleološke objekte (pećine i jame).
Inače, još dve vrste roda Remyella su takođe opisali biospeleolozi sa Instituta za zoologiju Univerziteta u Beogradu – Biološkog fakulteta prof. dr Srećko Ćurčić i prof. dr Božidar Ćurčić 2008. godine. U pitanju su R. raskae R. javorensis (javorska remijela) iz Baždarske pećine na planini Javor u okolini Sjenice, koja naseljava i obližnji Ušački pećinski sistem.
Autori su uočili da nova vrsta tvrdokrilca za nauku i Ivana Španović dele nekoliko zajedničkih osobina, što je i odlučilo da nju imenuju upravo u čast trofejne srpske atletičarke.
Pored toga što imaju srpsko poreklo, Ivana i njena "buba" odlikuju se snagom, izdržljivošću i istrajnošću.
Osim toga, nova vrsta insekta se kreće sa lakoćom po plafonu i vertikalnim zidovima u pećini zahvaljujući svojim snažnim ekstremitetima, dok Ivana bez ikakvih poteškoća skače udalj preko sedam metara, pa se može reći da oboje prkose gravitaciji, svako na svoj način.
Autori nove vrste su u potpunosti svesni koliko je retko i zahtevno biti uspešan sportista na globalnom nivou, naročito u individualnim sportovima, poput atletike, te je i ta činjenica dodatno uticala na izbor naučnog imena vrste i predstavlja dodatni razlog zašto je čast za imenovanje nove vrste za nauku pripala upravo Ivani Španović.
Inače, nova vrsta insekta nije prva životinjska vrsta koja je imenovana u čast nekog velikana srpskog sporta. Po najboljem teniseru svih vremena Novaku Đokoviću su nazvane čak dve – najpre vodeni puž Travunijana djokovici (Đokovićeva travunijana) iz Crne Gore, iz jednog izvora blizu Podgorice, opisan 2021. godine, a potom i insekt iz porodice trčuljaka Duvalius djokovici (Đokovićev duvalijus) iz Simine jame na planini Povlen u okolini Ljubovije u zapadnoj Srbiji, opisan 2022. godine.
Interesantno, vrstu D. djokovici su opisali upravo autori opisa Ivanine "bube", entomolozi sa Univerziteta u Beogradu - Biološkog fakulteta, Srećko Ćurčić i Nikola Vesović.
(Kurir.rs/RTS)